Dialoog en Theorie U

Het jaarlijkse onderzoeksthema van Dialoognetwerk Nederland in 2024 is Dialoog & Theorie U

De ingrediënten voor dit onderzoek zijn:

  • De dialoogbegeleiders, de individuen, de mensen in het netwerk.
  • De ervaring, het ervaren, dus niet “erover”, maar “erdoor”
  • Het gesprek met de niet-talige wereld om ons heen

In diverse onlinebijeenkomsten van het Dialoognetwerk Nederland is het thema Dialoog & Theorie U onderzocht en verdiept. Belangrijke inspiratiebron is Otto Scharmer, die in zijn boek Theorie U, het raamwerk van de theorie verder uitbouwde. Lees meer over Theorie U.   

Theorie U werkt vanuit de gelaagdheid van intenties; de persoonlijke intenties, de collectieve intenties en maatschappelijke intenties.

Intentie van het Dialoognetwerk

Het Dialoognetwerk Nederland wil met elkaar onderzoeken wat de Dialoog in Nederland nodig heeft.

  • We willen het Nederlandse dialoogveld zichtbaar maken.
  • We willen verschillende stromen in dialoogland met elkaar in contact te brengen.
  • We willen versterken wat er al aan dialogisch weten en werken voorhanden is.
  • We willen zichtbaar maken hoe we in onze diversiteit en met elkaar verbonden zijn.
  • We willen onderzoeken welke impulsen er ontstaan tussen de deelnemers en wat kunnen we concreet met elkaar doen.

Het onderzoek

Eind 2023 schreef Otto Scharmer een blog waarin hij reflecteert op 2023 en op 2024, deze blog is een goede duiding van het huidige tijdsgewricht en was een belangrijke inspiratie voor onze zoektocht.  In de bijlage is de Nederlandse vertaling opgenomen.

Vooral wat Scharmer schrijft over ‘kleine eilanden van samenhang’ resoneerde:
“Wanneer een systeem ver van het evenwicht verwijderd is,” zegt Nobelprijswinnaar scheikunde Ilya Prigogine, “hebben kleine eilandjes van coherentie in een zee van chaos het vermogen om het hele systeem naar een hogere orde te tillen.” Dat ons systeem ver van een evenwicht verwijderd is, werd overduidelijk in 2023. De meeste mensen delen dat gevoel. We weten ook dat er aan de “zee van chaos” geen gebrek is. Maar hoe zit het met die “kleine eilandjes van samenhang” die het vermogen hebben om onze evolutionaire baan in de ene of andere richting te doen kantelen? Dat is waar onze rol in beeld komt – en met “onze” bedoel ik ons allemaal, iedereen die in het huidige moment overweegt om te handelen met ook maar de geringste openheid van geest en hart. Wanneer systemen instorten, wat houden we dan over? Elkaar. We houden onze relaties met ons land, met onszelf en met elkaar over. Kleine eilandjes van samenhang, zoals ik het begrijp, zijn micro-kosmossen van de toekomst die probeert te ontstaan.”

Dit jaar liepen we de route in diverse online dialogen:

  • 23 januari: Hoe raakt de onrust van de wereld je? Wat kunnen kleine eilanden van samenhang daarin betekenen?
    We daalden af in de U door elkaar te beluisteren met een open mind en open heart.
  • 3 april: Wat is er nodig om bij de bron te komen of te zijn?
    We onderzochten wat we doen om onderin de U te komen. 
  • 27 juni: Wat is/wil/kan er vanuit je verbinding met je bron ontstaan?
    We onderzoeken wat er vanuit onderin de U wil ontstaan bij ieder van ons.

  • 6 oktober: Ruimte maken voor elkaar, voor wat er is en wat er geboren wil worden.
  • 25 november: Welke ruimte creëer jij voor machteloosheid en welke voor magie?

23 januari 2024

We hebben in de eerste onlinebijeenkomst stilgestaan bij de volgende vraag 

“Hoe raakt de onrust van de wereld je? 
Wat kunnen kleine eilanden van samenhang daarin betekenen?

We ervoeren rouw, kalmte, energie en energetische verbindingen. De woorden ‘zachte krachten’ bleef terugkomen. We realiseerden ons: zachte krachten vragen misschien niet om opschaling, ze werken op een andere manier. Zachte krachten hebben misschien alleen zin nodig, niet de vruchten. 

Een beeld dat ontstond was dat van ‘De stille fanfare’. Een schijnbare tegenstelling. Een beeld waarin beweging zit, iets waar je je bij aan kunt sluiten, in stilte maar met tegelijkertijd uitbundigheid, vrolijkheid & levendigheid.

Wat betekent dit voor het Dialoognetwerk?
Het Dialoognetwerk voelt als een zwerm, een presence, een beweging, een veld.
We verlangen naar:

  • Lichte ontmoetingen.
  • Ruimte voor inademing.
  • Verbinding als gevolg van de ontmoeting; verbinding op 3 niveaus: jezelf, de ander en het systeem.

Daaruit ontstonden heel veel nieuwe vragen over verbinding en de vraag of we een klein eiland van samenhang zijn. Theorie U kent een uitgewerkt stelsel van begrippen en uitgangspunten en is daarmee herkenbaar bij de inzet die het wil plegen. Dat geeft coherence en biedt voor de mensen die met theorie U werken een bedding en veiligheid. 

Hoe zit dat met de dialoog en met het DNN? Biedt DNN solid ground?
Bewegen wij vanuit het midden, met stilte als bron? 

3 april 2024

Die laatste vraag vormde het nieuwe thema voor de 2e bijeenkomst:

Wat ervaar jij als jouw bron?
Hoe komen we in contact met onze levensenergie, onze bron?

We deden vervolgonderzoek naar de bron van ons handelen: hoe maken we contact met onze bron en hoe onderhoudt ieder van ons de relatie met diens bron.

  • Hoe/waar in je leven ervaar jij een/de bron?
  • Hoe maken we contact met de levensenergie, de levendigheid in ons, het fanfaregevoel?
  • Wat spreekt er vanuit de bron in/tot jou?

Een veilige plek is een belangrijke voorwaarde om in contact met de bron te komen. Geïnteresseerde deelnemers met commitment voor het dialogisch gesprek geven steun en stimulans. De vragen worden scherper:

  • Hoe manifesteert zich de verbinding met mijn bron? 
  • Hoe kan ik ernaartoe bewegen en beter herkennen dat ik ervan af beweeg?
  • In welke mate zijn de thema’s die ik momenteel vormgeef (of door mij heen ontstaan) gevolg van mijn contact met mijn bron? 
  • Je inspanning voor een thema kun je zien als eiland van samenhang. 
  • Welke thema’s blijven overeind als “bronthema” en welke blijken niet? Wat doe/kan je met die inzichten?
  • Hoe neem ik waar dat naast het eiland (bronthema) dat ik bewoon er meer vergelijkbare eilanden zijn?
  • Is verbinding zoeken cq stimuleren tussen die eilanden een vanzelfsprekende voortzetting van wat stroomt vanuit jouw/de bron en onlosmakelijk verbonden aan de stroom waarin je zit ?

27 juni 2024

In de 3e bijeenkomst keken we naar wat er vanuit de verbinding met je bron wil ontstaan. 

Hoe kunnen we ons potentieel, individueel en gezamenlijk, aanspreken.

  • Welke betekenis geef ik aan de bron?
  • Waarmee is mijn bron verbonden?
  • Waar ben ik voor bedoeld? Wat is mijn Zelf en mijn Werking?
  • Kan ik waar ik voor bedoeld ben, het leven vieren. De stille fanfare vieren.
  • Waarmee ben ik vanuit mijn bron verbonden en leef ik daarmee mijn potentieel?

John van Balen schreef er de volgende blog over:

Wat ontstaat er vanuit de verbinding met je bron? De online netwerkdialoog met Dialoognetwerk Nederland was weer heel inspirerend.

De wijze waarop contact met mijn (of de) bron zich manifesteert verwoorden is voor mij meer dan een interessant thema. Het gaat over een levensbepalende manifestatie die ik heel lastig onder woorden kan brengen, terwijl ik hem wel beleef. Een veilige plek om met elkaar te pruttelen is dan een belangrijke voorwaarde om verder te komen. Geïnteresseerde deelnemers met commitment voor de discipline van het dialogisch gesprek gaven mij steun en stimulans om verder te komen in beeldvorming, doorvoelen en verwoorden. En zoals vaak bij zulke gesprekken, nemen de vragen toe en/of worden scherper. 

Zo wil ik graag verder op zoek naar: Hoe manifesteert zich de verbinding met mijn bron? Hoe kan ik er naar toe bewegen en herkennen dat ik er vanaf beweeg? (Wat kan ik opsteken van anderen die ik echt ontmoet?)

In welke mate zijn de thema’s die ik momenteel vormgeef (of door mij heen ontstaan) gevolg van mijn contact met mijn bron? Welke thema’s blijven overeind als bronthema? Welke blijken het niet te zijn? Wat doe/kan je met die inzichten?

Hoe neem je waar dat naast het eiland (bronthema) dat ik bewoon, er meer vergelijkbare eilanden zijn? Is verbinding zoeken c.q. stimuleren tussen die eilanden dan een voortzetting van wat stroomt vanuit je/de bron?

Het lijkt mij fantastisch om elkaar weer te ontmoeten. Ik draag met deze vragen graag bij aan de programmering van de netwerkdag op 6 oktober.

6 oktober 2024

Ruimte maken voor elkaar,
voor wat er is en wat er geboren wil worden.

Dat was de uitnodiging voor 6 oktober. Een dag vol lichtheid, speelsheid, stilte, waarachtig ontmoeten en reflectie. Om samen ruimte te maken voor verbinding en wat ontstaat als we samen door het U-proces gaan.

Met een compilatie van reflecties op dit proces in oktober lever ik – John van Balen – graag een bijdrage aan de opstap naar onze online netwerkbijeenkomst op 25 november van 19.00 tot 21.00 uur. 

Vooraf

In de praktische oplegnotitie die is geschreven voorafgaand aan de netwerkdag vind je het kader van het jaarthema “Dialoog en Theorie U”. Dit vormde een informatieve en handzame basis voor wat een goed voorbereide en inspirerende dag werd. 

Het kader compact samengevat: De betrokkenheid en de verbinding met jezelf, met anderen en met alle aspecten die met een complex vraagstuk samenhangen. Het proces vraagt om een verdieping van je eigen bewustzijn en het bewustzijn van alle betrokkenen en het benutten van ieders wijsheid vanuit het onbewuste. Tijdens het U-proces ga je op een andere manier naar jezelf en complexe vraagstukken kijken. Dat resulteert in vernieuwende inzichten en diepgaande verandering.

Een kleine groep nam de voorbereiding op zich en in de reflectie las ik een rake weergave van dit deel van het proces.

  • ”Het was mooi om te zien hoe we in een soort van ‘dialogisch leiderschap’ de dag hebben georganiseerd. De openheid en het ‘gemak’ waarmee we met elkaar onze oordelen, cynisme en angsten onderzochten getuigden van de veiligheid die er was.”

Hoe beleefden we deze dag? (enkele ervaringen):

  • “Ik heb het als een intieme, openhartige, onderzoekende dag ervaren. Ik merkte dat ik mij veilig voelde, dat er een hoge mate van respect was voor elkaar en voor diverse inbreng en dat we “erbij bleven”. Allemaal aspecten die het voor mij tot een hoogwaardige dialogische dag maakten.”
  • “De inbreng van iedereen in de dialoog maakte dat ik kon zakken in de U, steeds meer en meer. Heel waardevol om te voelen hoe ieders inbreng daarbij hielp alsof het contactvelden waren die me aanraakten en me uitnodigen om in overgave mee te voelen en juist daardoor verder te dalen.”
  • “Voor mij zijn de verwachtingen ruim overtroffen. Als ik heel eerlijk ben, voelde de intentie van tevoren voor mij aan de voorzichtige kant. Maar ik ben erg onder de indruk van hoe het heeft gewerkt. Ruimte maken voor elkaar is echt gebeurd en die ruimte is gevuld met echte mensen.”

Wat bracht het de deelnemers? (enkele reflecties):

  • “Includeren van machteloosheid en het omarmen van de magie brengt een beweging waarin controle losgelaten wordt en we aan een vorm van vertrouwen kunnen bouwen. Vertrouwen in ieders intentie, in ieders bron waarin we een samenhang of coherentie kunnen ervaren waarmee richting aan de stroom wordt gegeven.”
  • “De inbreng van vergankelijkheid, daadwerkelijk en fundamenteel moeten loslaten en de aandrang weerstaan om iets nieuws lees beters te willen beginnen, de onzekerheid die dat meebrengt – doe ik genoeg, doe ik het goed, ben ik goed genoeg, wie ben ik als ik niks doe, ik weet het niet meer – verdragen, dat zijn thema’s waar ik middenin zit.”
  • “De dynamiek tussen machteloosheid en magie vind ik super fascinerend. Het helpt me, het brengt vertrouwen in het leven en goede moed om me door de magie steeds weer te laten verrassen. Dat situaties die echt onmogelijk lijken, toch weer oplossen met een portie magie.”
  • “Wat betreft de inhoud blijft de dynamiek tussen machteloosheid en magie ook bij mij sterk meezingen. Dat kwam heel onverwacht en ik voel me geïnspireerd om dat verder te onderzoeken.”

Gerelateerd aan follow-up las ik. 

  • “Mijn hoofd probeert zich steeds te bemoeien met een drang naar een soort inhoudelijke conclusie. Als ik echter mijn schetsen er weer bij pak, dan raakt mij vooral de liefde die maar rond bleef lopen, de arm van aanroep op de schouder van machteloosheid, de magie in het midden en het leven dat rustig toekijkt.”
  • “Het voelt voor mij als een bron van hoop en steun dat ik met mensen was die in alle diversiteit toch aan hetzelfde werken, verbinding creëren waardoor we kunnen werken aan een betere wereld. Ik voelde me daar vaak alleen in staan maar nu niet meer.”
  • “Het heeft me ook uitgedaagd om te kijken wat er nog meer kan met U-theory. Ik ben vaak nieuwsgierig naar achterliggende waarde en intenties, waar de bron ligt van de posities die we innemen, zoals o.a. machteloosheid (als voorbeeld, omdat die erg duidelijk was). De vraag is of het ontstane patronen zijn of oorspronkelijke intenties. En in het eerste geval, hoe je dan een U-theory sessie nog meer kunt benutten om bewustwording en groei te stimuleren en hoe dat te integreren in je dagelijkse leven. Kijken waar je in de U zit, maar ook waar (nog) niet en hoe je dus nog verder kan zakken en aanwezig bent., als je wilt, niets moet. “Ik zou dit ook willen koppelen aan een concreet veranderthema, dat kan van de hele groep zijn of van ieder persoonlijk.”

De uitnodiging voor 25 november.

Ik citeer graag Otto Scharmer zoals we dat ook voorafgaand aan 6 oktober deden.

“Er zijn geen grenzen aan wat we collectief kunnen creëren als we onze intentie,
onze aandacht en onze handelingsmogelijkheden
eenmaal afstemmen op de schaal van het geheel.”

Laten we verder onderzoeken welke impulsen er ontstaan tussen deelnemers aan het netwerk en wat we concreet kunnen doen, wellicht met elkaar.

Reserveer 25 november!

Warme groet van John van Balen, mede namens deelnemers aan de netwerkdag
John, Lianne, Patricia, Sieta, Wieger, Annette, Wendy, Renate, Margit, Carry, Erwin en Marc

Meer weten zie:

stille fanfare
kleine eilanden van samenhang

Verbinding met de bron